Mythe
Een mythe is een verhaal waarbij de oorsprong van de schepping van de mens of van een volk verklaard wordt. Meestal gaat een mythe over de relatie tussen de goddelijke oorsprong, de mens en de natuur.
De meeste mythen zijn zeer oud en hebben met de wetenschappelijke vooruitgang veel van hun geloofwaardigheid en heiligheid verloren. In het huidige taalgebruik staat een mythe dan ook gelijk aan een verhaal dat wel bekend is maar tegelijkertijd ook absoluut onwaar is. Veel verwijzingen over mythen vind je bij de deze startpagina.
Niettemin kunnen mythen aantrekkelijke verhalen bieden die veel waarheid vertellen over de psyche van de mens en zijn manier om naar de wereld om zich heen te kijken. Achtergrondinformatie over mythen. Kijk voor uitgebreidere info en video ook bij het hoofdstuk ‘Vertelorganisaties en verteltheorie’ en surf dan naar het laatste gedeelte van die pagina.
Een verzameling mythen rondom eenzelfde culturele invalshoek staat bekend onder de term mythologie. De bekendste verzamelingen mythen zijn de Griekse mythologie (de avonturen van goden en halfgoden rondom de berg Olympos); de Noordse mythologie (met ook de Germaanse mythologie met Wodan en Donar en het Walhalla); Keltische mythologie (met heksen, druïden, feeën en elfen, fabeldieren) en de Indiase (Hindoeïstische) mythologie (met de olifantengod Ganesh, de verhalen rond de familie Pandava) .
Voor kinderen van de basisschool zijn veel mythes minder aantrekkelijk, de bewerkingen in boekvorm uitgezonderd. Voor jongeren ligt dat anders: de interesse naar verdwenen werelden neemt toe. Ook veel van de huidige fantasyrage vindt haar bronmateriaal terug in de oude tijdloze mythen. De schrijver Tolkien (De Hobbit; In de ban van de Ring) heeft baanbrekend werk verricht. Hij was zelf een uitmuntend kenner van mythologieën.
De laatste jaren heeft ook de filmindustrie de mythen herontdekt. De steeds verbeterde animatietechnieken maken het nu mogelijk om de meest fantastische monsters en halfgoden vorm te geven. Dat geeft een flink visueel spektakel in de bios.
In Europa zijn de mythen van de Noord-Amerikaanse indianen wat minder bekend, evenals de Chinese mythen.
Bewerkingen voor kinderen van Griekse en Romeinse verhalen
De Griekse verhalen gaan meestal over de ruzies tussen de goden onderling en hun bescherming of afwijzing van de bastaardkinderen die ze bij het menselijke ras verwekt hebben. Een wonderlijke wereld met veel uitzonderlijke daden en tragische mislukkingen.
De Romeinse (Latijnse) verhalen vind ik wat eendimensionaler. Hier speelt de genadeloze vechtkracht van de helden een nog grotere rol. De goden zijn al verder naar de achtergrond verdwenen. Winnen of verliezen is dikwijls het centrale thema.
Mythen & Bewustzijn: de kracht van de mythische verbeelding – Joseph Campbell
De mythologiedeskundige Jospeh Campbell verdiend extra aandacht. Volgens Campbell hadden de eerste vertellers een nauwe band met een bovennatuurlijke beschouwing van de wereld om zich heen. Hun verhalen deelden ze met de stam om naar zingeving en harmonie te zoeken. Hier hoor je een interview met Campbelll over dit onderwerp.
Joseph Campbell heeft vooral de mythen van Noord-Amerikaanse indianen en andere natuurvolken onderzocht.
De linkervideo bespreekt de overgangsrites naar de volwassenheid: On becoming an adult.
De middelste video hieronder gaat over de behoefte om je gedrag te spiegelen ten opzichte van je omgeving. Mythen kunnen volgens Campbell helpen omdat zij antwoorden en inzicht geven op levensvragen van alle tijden: Myth as the mirror for the ego
De rechtervideo gaat over de indiaanse “trickster”: een bedriegergod met verschillende eigenschappen, zowel goed als kwaad, slim en dom: Mythology of the trickster.
Bij een aantal video’s met Campbell zie je toch ook de teleurstelling van iemand die voorziet dat de betekenis en het begrip van dit soort verhalen snel verdwijnt. Onze snelle consumptieve cultuur heeft weinig op met verhalen met meerdere lagen.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Ut elit tellus, luctus nec ullamcorper mattis, pulvinar dapibus leo.