Vertellen is een interessante activiteit om naar te luisteren en naar te kijken. Om het zelf te leren kan het heel nuttig zijn om naar voorbeelden van anderen te kijken: hoe doen zij dat?
Bij de volksverhalen heb je al snel het idee dat je zo’n verhaal voor een publiek kunt navertellen. Naarmate het verhaal persoonlijker wordt van de verteller zelf verdwijnt het idee dat je dat verhaal zou kunnen overnemen. Het ‘volkse’ is verdwenen en daarvoor terug is het individu van de verteller gekomen. Veel volksverhalen bieden genoeg ruimte om je eigen details eraan te voegen en er zo je eigen verhaal van te maken. Daarom zijn volksverhalen ideaal om mee te oefenen.
Kijk bij de video’s goed naar de verteltechniek: de gezichtsuitdrukkingen,; de lichaamstaal; het stemvolume; de manier waarop de toehoorder wordt aangekeken.
Veel plezier ermee
Verteller: Jan Verbart
Boven: ik vertel hier het bekende Engelse sprookje Goudlokje en de drie beren voor kinderen met Nederlands als tweede taal. Vertellingen kunnen motiverend zijn om thema’s mee te openen. In dit geval gaat het om het thema Tijd / dagindeling
Links: De Ierse vertelster Clare Muireann Murphy legt in het verhaal Truth and Story uit waarom er in elk verzonnen verhaal een beetje waarheid zit.
Rechts: In The lost necklace van Roger Jenkins vindt een meisje de diamanten halsband van de koningin. Wordt ze beloond of onthoofd?
Het Ierse verhaal One wish van Roger Jenkins. Hier een variatie op de tekst van het Ierse verhaal One wish.
It’s not our problem: hoe een kleine gebeurtenis tot een grote ramp kan uitgroeien.
The Christmas Fairy of Strassbourg / Michael R. Kasony-O’Malley Hier de tekst van het verhaal.
De verteller Eric Borrias met ‘een broodje-aap verhaal’: moderne volksverhalen die die strijden om verbazing en (on)gelooflijkheid.
Fiets: de ergernissen en verbazing rondom een gestolen fiets.
Het verhalentasje van mijn oma van Nilo Berrocal Vargas. Een sympathiek verhaal hoe iemand ertoe komt om verhalen te vertellen… en dat is ook een verhaal op zich.
Het verhaal Maria van Mia Verbeelen lijkt op een variant van Assepoester.
My Bubbi (-oma) and the police – Dan Yashinsky (Canadadese verteller)
Oma wordt aangehouden: ze rijdt veel te hard. Ze verklaart aan de agent dat ze ook geen rijbewijs heeft en dat ze bijna blind is…
Too much talk – Effua Daniels (Ghanees-Britse vertelster) –
The massage oil – Peter Chand (Indiase – Britse verteller)
Schoondochter wordt aan een stuk door bekritiseerd ddor haar schoonmoeder. Maar dan gaat ze met massageolie haar schoonmoeder masseren.
De wolf en de drie biggetjes – Katrice Horsley (Britse vertelster)
The leopard woman / Jan Blake
Een bazige jager eist dat zijn vrouw de baby weglegt; in een luipaard verandert en het wild zijn kant opjaagt. … Verhaal uit Liberia.
The whisker of the lion (aangepaste titel) / Mara Menzies (Keniaans / Schotse vertelster)
Variatie op The tiger’s whisker.
Beheerst en heel soepel verteld door Mara Menzies.
The tortoise and the hare / Jim Weiss (Fabel van Aesopus).
Het beroemde verhaal van de geplaagde schildpad die de race van de haas wint.
He will get double / Fiona Herbert (Schotland) Een vrouw merkt kort na haar huwelijk dat haar man haar negeert, kleineert en bedriegt met andere vrouwen…
The clever daughter / Pat Speight (Iers)
Iers geëmancipeerd verhaal over een dochter die haar vader en later de koning steeds goede raad geeft, maar beide mannen luisteren niet.
The Moon / Jack Lynch (Iers)
Vier mannen stelen de maan. Bij hun dood verdwijnt de maan onder de grond. Heilige Petrus hoort dat de onderwereld te onrustig wordt.
Red red lips / Donna Washington
Een kind moet van het eerst gaan slapen met het licht uit. Dan verschijnt steeds een groene vrouw met lange nagels en met rode lippen voor het raam.
Hier een variant op het verhaal.
Scaring crows (Brer Rabbit) / Donna Washington
Broer Konijn hangt ondersteboven in een strik gevangen. Hij vertelt Beer dat hij daar 5 dollar per minuut voor krijgt…
The split dog / Jackie Kerin De Australische Jackie Kerin gebruikt bij haar vertelling een kamishibai: een Japans vertelkastje waar je afbeeldingen gebruikt om je verhaal te ondersteunen.
The split dog / Joe Hayes (rechts) Het verhaal van The split dog vertel ik al jaren. Ik ken het van een bundel Amerikaanse volksverhalen van Richard Chase .
Day of reckoning / Diana Spechler
De jongen waar ze verliefd op is schrijft zich in voor realityshow voor vrijgezellen…
Chutpah (het brutale lef om…) / Diana Spechler
Een vriendin in nood helpen is een goede zaak, maar of dat altijd zo goed uitpakt?
Verteltraditie rondom carnaval: het tonpraten
In de middeleeuwen nam de hofnar een belangrijke plaats in om belangrijke en machtige personen op de hak te nemen. Hij deed dat vaak vanaf een lege houten ton. Vanuit Duitsland is het tonpraten, ook wel sauwelen genoemd, overgewaaid naar Brabant en Limburg en breidt zich uit naar andere gedeelten van het land (buutteredner: tonprater). De ideale tijd voor de tonprater is de carnavalstijd, want dan wordt alles sterk gerelativeerd wat in de rest van het jaar serieus genomen wordt. Deze vorm van vertellen vanuit een typetje (moderne nar) doet sterk denken aan de cabaretiers van boven de rivieren, maar de toonzetting is gemoedelijker, volkser, en dikwijls qua inhoud sterk regionaal getint.
Informatie over tonpraten en sauwelen
www.tonpraten.nl Site met activiteiten en agenda’s rondom tonpraten. Ook de herkomst van het tonpraten.