Mythen en godenverhalen
Mythe
Een mythe is een verhaal waarbij de oorsprong van de schepping van de mens of van een volk verklaard wordt. Meestal gaat een mythe over de relatie tussen de goddelijke oorsprong, de mens en de natuur.
De meeste mythen zijn zeer oud en hebben met de wetenschappelijke vooruitgang veel van hun geloofwaardigheid en heiligheid verloren. In het huidige taalgebruik staat een mythe dan ook gelijk aan een verhaal dat wel bekend is maar tegelijkertijd ook absoluut onwaar is. Veel verwijzingen over mythen vind je bij de deze startpagina.
Niettemin kunnen mythen aantrekkelijke verhalen bieden die veel waarheid vertellen over de psyche van de mens en zijn manier om naar de wereld om zich heen te kijken. Achtergrondinformatie over mythen. Kijk voor uitgebreidere info en video ook bij het tabblad 'Vertelorganisaties en verteltheorie' en surf dan naar het laatste gedeelte van die pagina.
Een verzameling mythen rondom eenzelfde culturele invalshoek staat bekend onder de term mythologie. De bekendste verzamelingen mythen zijn de Griekse mythologie (de avonturen van goden en halfgoden rondom de berg Olympos); de Noordse mythologie (met ook de Germaanse mythologie met Wodan en Donar en het Walhalla); Keltische mythologie (met heksen, druïden, feeën en elfen, fabeldieren) en de Indiase (Hindoeïstische) mythologie (met de olifantengod Ganesh, de verhalen rond de familie Pandava) .
Voor kinderen van de basisschool zijn veel mythes minder aantrekkelijk, de bewerkingen in boekvorm uitgezonderd. Voor jongeren ligt dat anders: de interesse naar verdwenen werelden neemt toe. Ook veel van de huidige fantasyrage vindt haar bronmateriaal terug in de oude tijdloze mythen. De schrijver Tolkien (De Hobbit; In de ban van de Ring) heeft baanbrekend werk verricht. Hij was zelf een uitmuntend kenner van mythologieën.
De laatste jaren heeft ook de filmindustrie de mythen herontdekt. De steeds verbeterde animatietechnieken maken het nu mogelijk om de meest fantastische monsters en halfgoden vorm te geven. Dat geeft een flink visueel spektakel in de bios.
In Europa zijn de mythen van de Noord-Amerikaanse indianen wat minder bekend, evenals de Chinese mythen.
Bewerkingen voor kinderen van Griekse en Romeinse verhalen
De Griekse verhalen gaan meestal over de ruzies tussen de goden onderling en hun bescherming of afwijzing van de bastaardkinderen die ze bij het menselijke ras verwekt hebben. Een wonderlijke wereld met veel uitzonderlijke daden en tragische mislukkingen.
De Romeinse (Latijnse) verhalen vind ik wat eendimensionaler. Hier speelt de genadeloze vechtkracht van de helden een nog grotere rol. De goden zijn al verder naar de achtergrond verdwenen. Winnen of verliezen is dikwijls het centrale thema.
Helden : Griekse mythen / Els Pelgrom
Rijk geïllustreerde heldenverhalen uit de Griekse mythologie: verhalen over leven en dood, list en overwinning, maar ook doodslag en wreedheid. Veel extra informatie. Vanaf ca. 12 jaar.
Griekse mythen II, Donder en bliksem / Els Pelgrom
Rijk geïllustreerde verhalen uit de Griekse mythologie over goden, godinnen en helden.. - Verhalen uit de Griekse mythologie over goden, godinnen en helden. Vanaf ca. 12 jaar.
De Griekse tragedies / Simone Kramer
Zeventien navertellingen van Griekse tragedies, waaronder Agamemnon, Elektra en Koning Oidipous. Vanaf ca. 10 jaar.
Mensen, draken en dolfijnen : wezens uit de Griekse mythologie (cop. 2003) / Simone Kramer
Navertellingen van verhalen uit de Griekse Oudheid. Vanaf ca. 11 jaar.
De omzwervingen van Odysseus / Simone Kramer
Navertelling van een verhaal uit de oudheid, waarin de Griekse held Odysseus na tien jaar terugkeert naar zijn vaderland. Vanaf ca. 10 jaar.
De strijd om Troje : en de terugkeer van de helden / Simone Kramer
De Trojaanse prins Paris ontvoert de mooie Helena, de vrouw van de Spartaanse koning Menelaos. Dat heeft de oorlog bij de stad Troje tot gevolg. Navertelling van een verhaal uit de Griekse Oudheid. Vanaf ca. 11 jaar.
De strijd van de Titanen / Simone Kramer
Navertellingen van verhalen uit de Griekse Oudheid over de oorsprong van de wereld. Vanaf ca. 10 jaar.
De tocht van de Argonauten : verhalen uit de Griekse Oudheid / Simone Kramer
Navertellingen van verhalen uit de Griekse Oudheid. Vanaf ca. 10 jaar.
Van Grote Beer en Orion : het verhaal achter de sterren / Simone Kramer
Verhalen uit de Griekse mythologie over de sterrenbeelden.. - Verhalen uit de oudheid over de sterrenbeelden en hoe die ontstaan zijn. Vanaf ca. 12 jaar.
De honden van Aktaioon : Griekse mythen en sagen / Anthony Horowitz
Eigentijdse bewerking van zestien bekende en minder bekende Griekse mythen en sagen.
De vloek van Polyfemos / Evert Hartman
Navertelling van de omzwervingen van Odysseus na de oorlog van Troje. Vanaf ca. 12 jaar.
De God beneden de zee: het verhaal van de Griekse goden / Leon Garfield & Edward Blishen
Verhalen over de onderlinge strijd tussen de Griekse goden.
Slangen in de kinderkamer: het verhaal van de Griekse helden / Leon Garfield & Edward Blishen
Verhalen van Griekse helden. De meeste verhalen gaan over de held Herakles (Hercules).
Het beleg van Troje: een bewerking van Homeros's Ilias / Viteslav Koucourek
Navertelling van de oorlog tussen de Grieken en de Trojanen. Vertaald door Paul Biegel. Vanaf ca. 14 jaar.
De zwerftochten van Aeneas / Vergilius
Navertelling van de avonturen van de Trojaanse held Aeneas die uit het verwoeste Troje wegtrekt om elders een nieuw bestaan op te bouwen. Natuurlijk ook met de beroemde afaaire tussen Dido en Aeneas en de aankomst van Aeneas in Italië. Bewerkt door Paul Biegel. Vanaf ca. 14 jaar.
Griekse en Romeinse sagen / Gustav Schwab
De Griekse verhalen worden uitgebreid verteld. Van de Romeinse verhalen komen alleen de omzwervingen van Aeneas aan de orde.
Romeinse sagen en verhalen / Onno Damsté
Navertellingen van verhalen over het oude Rome. Oorlog en heldhaftige strijd vormt de kern van bijna alle verhalen.
Bewerkingen voor kinderen van Germaanse / Keltische verhalen
Verhalen uit de godenwereld van de Edda / Henk van Kerkwijk
Henk van Kerkwijk heeft voor kinderen deze verhalen uit de Noorse mythologie (wordt gerekend tot de Germaanse mythologie) bewerkt. Vooral in antroposofische kring zijn deze mythische verhalen geliefd. De verhalen gaan over goden, reuzen en vreemde wezens en voorwerpen met magische krachten. Bekende goden die deel uitmaken van de verhelen: Freya, Loki, Thor, Wodan.
Vanaf ca. 12 jaar. Dit uitstekende boek is bijna nergens te krijgen.
Over goden en reuzen: verhalen uit de Edda / Simone Kramer
Navertelling van beroemde verhalen uit de Edda. Vanaf. ca. 13 jaar.
Noorse mythen: over Odin, Thor en Loki / Kevin Crossley-Holland
Briljante bewerking van de beroemde godenverhalen van de Vikingen. Als inleiding worden de belangrijkste begrippen en hoofdpersonen zeer duidelijk uitgelegd en gepresenteerd. Vanaf ong. 9 jaar.
In het Nederlandse taalgebied hebben de broers Jan en Jaap ter Haar zich halverwege vorige eeuw veel met 'oude' verhalen beziggehouden. Hun producties zijn nog steeds de moeite van het lezen waard. Opvallend in deze oude verhalen vind ik de visie op noodlot en de tragiek van de held die zijn persoonlijke geluk ondergeschikt maakt aan de moraal en ethiek van zijn tijd.
Keltische verhalen / Jan ter Haar
Bevat onder andere Deirdre en de zonen van Usnach en De kinderen van Llir.
Koning Arthur trilogie / Jaap ter Haar
Deze bundel bevat Koning Arthur met zijn ridders van de Ronde tafel, het verhaal van Tristan en Isolde en de avonturen van de zoektocht naar de Graal van Perceval.
Ridders en jonkvrouwen / Jaap ter Haar
Bewerkingen van een aantal klassieke verhalen uit de vijfde en zesde eeuw:, Tristan en Isolde, Het Nibelungenlied, Lohengrin de Zwaanridder en Gudrun. Zeer de moeite waard, al was het maar omdat de plots van deze klassiekers in talloze hedendaagse verhalen en films met een vermomming weer tevoorschijn komen.
Keltische mythen & legenden / Philip Ardagh
Verhalen uit Schotland, Wales en Ierland. Met oa. Chuculainn, de hond van Calann, Deirdre, Arthur en het zwaard in de steen. Vanaf ong. 11 jaar.
Van Parceval tot Beowulf / Simone Kramer
Bekende Middeleeuwse verhalen in een bewerking voor kinderen. vanaf ongeveer 11 jaar.
Afscheid van Arthur / Agave Kruijssen
Lancelot, ridder van de Ronde Tafel, vertelt aan het eind van zijn leven aan een jonge reiziger het verhaal van Koning Arthur en zijn Ridders. Vanaf ca. 10 jaar.
Elegast / Agave Kruijssen
Hedendaagse bewerking van het middeleeuwse verhaal 'Karel ende Elegast'. Keizer Karel heeft zijn ridder Elegast verbannen, maar Elegast blijft trouw aan Karel. Vanaf ca. 10 jaar.
Floris / Agave Kruijssen
Graaf Floris V van Holland wil zijn vaders dood wreken en trekt ten strijde tegen de Friezen. Vanaf ca. 11 jaar.
Lancelot : ridder van de Ronde Tafel / Agave Kruijssen
Bewerking van het middeleeuwse verhaal waarin ridder Lancelot op zoek gaat naar het hert met de witte voet. Met zwart-witte tekeningen. Vanaf ca. 10 jaar.
Het lied van Halewijn / Agave Kruijssen
Bewerking van het middeleeuwse verhaal over Heer Halewijn die jonkvrouwen in zijn ban bracht. Vanaf ca. 11 jaar.
Merlijn / Agave Kruijssen
Bewerking van een middeleeuws verhaal over de geboorte, ontdekking en eerste roemrijke daden van de legendarische Britse ziener en magiër Merlijn. Het is zijn taak om een rijk van vrede te schichten. Vanaf ca. 10 jaar.
Perceval en het geheim van de graal / Agave Kruijssen
De jonge held Perceval gaat naar het hof van koning Arthur om ridder te worden. Tijdens zijn zoektocht naar de Graal raakt hij verstrikt in een web van avonturen. Vanaf ca. 10 jaar.
Het ros Beyaart / Agave Kruijssen
De belevenissen van Reinout, de jongste van de vier Heemskinderen en de enige die het ros Beyaart kan berijden. Vanaf ca. 10 jaar.
Vrije val / Agave Kruijssen
Beatrijs wil niet in het klooster. Ze is verliefd op Berend en gaat stiekem met hem mee. Bewerking van de Beatrijs-legende. Vanaf ca. 11 jaar.
Walewein / Agave Kruijssen
Walewein is de beste ridder aan het hof van koning Arthur. Hij is beroemd om zijn eerlijkheid en dapperheid. Hij gaat op een queeste om een mysterieus schaakbord voor koning Arthur te vinden. Vanaf ca. 10 jaar.